De bouw- en installatiesector krijgt dit jaar te maken met de introductie van BENG, de nieuwe rekenmethodiek voor energiezuinig bouwen. Deze Bijna Energie Neutrale Gebouwen (BENG)-wetgeving vervangt de huidige EPC-methodiek. Hoewel BENG een logische en noodzakelijke ontwikkeling is, leidt de nieuwe wetgeving tot heel wat ingrijpende consequenties.
BENG is al in werking getreden
Voor overheidsgebouwen is BENG al sinds 1 januari 2020 in werking; per 1 januari 2021 moeten alle nieuwbouwprojecten aan de BENG-eisen voldoen. Aanleiding voor de herziening van de huidige EPC-bepalingsmethode is dat er in de oude versie diverse vernieuwende energieaspecten ontbraken. De nieuwe Nederlands Technische Afspraak (NTA) 8800, die aan de basis ligt van BENG, brengt hier verandering in.
Het verschil tussen EPC en BENG
- Zowel de EPC als BENG zijn rekenmethodieken om energiezuinig bouwen aan te tonen. BENG is echter vele malen concreter:
- Zo geeft de uitkomst van BENG geen abstract getal, maar een herkenbaar getal in kWh per m2.
- Er worden aparte energie-eisen gesteld aan het gebouw zelf.
- Energie besparen staat voorop; het (zo duurzaam mogelijk) opwekken komt daarna.
- De energiebehoefte aan warme en koude energie worden bij elkaar opgeteld.
- Er is meer aandacht voor hernieuwbare energie en hier wordt een minimale eis aan gesteld.
Sturing geven aan de energietransitie
Door BENG eerst voor overheidsgebouwen te introduceren, wil de overheid sturing geven aan de energietransitie en de markt aan de nieuwe regelgeving laten wennen. De BENG-testsoftware was zelfs al vanaf september 2019 beschikbaar. Veel bouwpartijen en gebouweigenaren geven echter aan dat zij van BENG nog geen prioriteit hebben gemaakt. Maar door niet op de nieuwe BENG te anticiperen loopt deze groep het risico dat ze straks worden gedwongen om tussentijds extra investeringen te doen.
BENG-eisen verschillend per type gebouw
De BENG-eisen zijn verschillend voor ieder gebouwtype. Op de RVO-website worden verschillende voorbeelden gegeven van hoe te voldoen aan BENG voor zowel woningen als utiliteitsgebouwen. Duidelijk komt naar voren dat de samenhang tussen het beperken van de energievraag en het gebruik van innovatieve duurzame technieken nog groter wordt dan in de huidige EPC. Verder kun je er lezen dat de energieprestatie bij BENG wordt vastgesteld aan de hand van drie individueel bepaalde eisen:
- Energiebehoefte
De maximale energiebehoefte in kWh per m² gebruiksoppervlak per jaar (kWh/m2/jr). Hierbij zijn de aandachtspunten:- Het stedenbouwkundig ontwerp, de oriëntatie en de verhouding ten opzichte van het gebruiksoppervlak (compactheid).
- De isolatie, luchtdichtheid, ventilatie en zonwering.
- Energiegebruik
De hoeveelheid fossiele energie in kWh per m2 gebruiksoppervlak die per jaar nodig is voor verwarming, koeling en warm tapwater. Hierbij zijn de belangrijkste aandachtspunten:- Efficiënte installaties, zoals laag-temperatuur-afgiftesystemen, korte warmtapwaterleidingen, warmteterugwinning en warmtepompen.
- Het aandeel hernieuwbare energie
Het percentage hernieuwbare energie van het totale energieverbruik met als belangrijkste aandachtspunt:- Het toepassen van bodemenergie, warmtepompen, het gebruik van zonneboilers en PV, het gebruik van omgevingswarmte, en (indien hernieuwbaar) externe warmtelevering.
Extra: TOjuli-eis
Met BENG wordt ook de TOjuli-eis voor beperking van het risico van temperatuuroverschrijding van kracht. Zo moet een nieuwbouwwoning tegelijk aan alle eisen en randvoorwaarden voldoen. Dat plaatst de hele bouwkolom voor nog meer grote uitdagingen. Van begin tot eind moet het proces van ontwikkelen, ontwerpen, bouwen en opleveren opnieuw worden doordacht. Energie moet gedurende het hele proces integraal aandacht krijgen.
BENG zorgt voor meer inzicht en gevoel
Doordat de uitkomsten van de energieprestatieberekeningen in de BENG-wetgeving in concrete eenheden worden weergegeven, krijgen zowel de ontwerpende en bouwende partijen als gebouweigenaren meer inzicht en gevoel bij de nieuwe energiemaatregelen. Zo is in de nieuwe BENG-wetgeving de waardering voor duurzame energieopwekking, zoals zon, wind en WKO, in een oogopslag duidelijk. En wanneer je precies weet hoeveel kWh/m² gebruiksoppervlak per jaar een gebouw verbruikt, is het veel gemakkelijker om gebouwen energetisch met elkaar te vergelijken. Daarnaast kun je veel gemakkelijker een hogere energieambitie stellen.
Slimme innovaties voor BENG
Om de bouwsector toch de nodige ondersteuning te bieden, heeft de overheid de infographic Slimme innovaties voor BENG gelanceerd. Met behulp van deze infographic wil de overheid de verschillende manieren waarmee de grenswaarde van de BENG kan worden behaald nog beter in kaart brengen. Kom je er als bouwer of projectontwikkelaar toch niet uit? Neem dan gerust contact met ons op, wij gaan graag met je in gesprek over de impact van BENG op bouwprojecten.
