Overdag staan veel van onze huizen leeg en ’s nachts de kantoren. Onze auto’s gebruiken we vooral om ’s ochtends en ’s middags van en naar het werk te rijden. Er is dus veel te winnen binnen smart en self-learning gebieden en serviceconcepten waarin niet het bezit, maar efficiënt gebruik van woningen, vervoer en werkplekken voorop staat. Technologisch komen nu al een heel eind. De grootste ‘verbouwing’ moet echter nog plaatsvinden in het hoofd van mensen.
Om te achterhalen hoe bouwers en ontwikkelaars denken over smart gebiedsontwikkeling organiseerde econic in december een rondetafelgesprek. De top van de bouwsector besprak hier de kansen die hij ziet voor smart cities en de uitdagingen die hij tegenkomt. Eén daarvan is dat smart houses in smart gebieden uiteindelijk ook gewoon winstgevend in de markt moeten worden gezet.
Er is al bijna “gasschaamte” voor een
nieuwbouwwoning met een gasaansluiting
Nog geen duurzame langetermijnvisie
Energiebesparing staat nog steeds laag op de interesseladder van huizenkopers. Ze zijn bereid te betalen voor een luxe keuken of badkamer, maar vaak niet voor een duurzame installatie. Consumenten hebben in dat opzicht nog geen duurzame langetermijnvisie. Bovendien denken ze op een ander niveau. Bijvoorbeeld aan de nieuwe pannen die nodig zijn in een huis zonder gaskookplaat. De keuzes van de consument zijn vaak financieel gedreven en lang niet altijd rationeel.
De bewoner van de toekomst is niet ver weg
Ontwikkelaars en bouwers zien de mentaliteit de laatste jaren wel veranderen. Het duurt nog wel een generatie voordat slimme huizen de nieuwe standaard zijn, maar steeds meer consumenten zijn in elk geval bereid te investeren in duurzaamheid. We bouwen nu voor de bewoner van de toekomst, maar die is niet ver weg.
Gasschaamte
De ontwikkeling van een nieuwbouwproject van idee tot realisatie duurt jaren. Tegelijkertijd verandert de houding ten aanzien van duurzaamheid snel. Een paar jaar geleden was het nog ingewikkeld om een huis van het gas af te krijgen. Nu is er al bijna ‘gasschaamte’ als je nieuwbouwwoning een gasaansluiting heeft. Op een verjaardag vertel je ook niet meer trots dat je wekelijks goedkoop naar Barcelona vliegt om te shoppen.
Toch voelt een gasloos huis voor veel mensen nog als een straf. Ze ervaren een warmtepomp vaak als duur, groot en lawaaierig, terwijl dat zeker niet altijd het geval is. Het is dus essentieel dat we duurzame, slimme woningen positiever in de markt zetten. Bewoners worden pas enthousiast als de voordelen benadrukt worden: voor het milieu, de portemonnee en voor hun eigen welzijn.
Slimme huizen promoten als elektrische auto’s
Kijk naar elektrisch rijden, dat door grote consumentenmerken wordt gepromoot. Tesla begon als een luxe-merk voor de elite. Niet alleen duurzaam, maar vooral ook mooi en comfortabel. Door een kleiner model en de belastingvoordelen is een Tesla nu meer mainstream. Maar het voelt nog steeds als een voorrecht en zelfs een kick om er in te mogen rijden. Een slim huis verdient ook zo’n branding.
Het goede verhaal: gezondheid
Consumenten zijn zeker bereid te luisteren, als je ze het goede verhaal vertelt. Gezondheid, comfort en welzijn gaan mensen direct aan. Dat is een prachtig thema om het bewustzijn rond smart houses te vergroten. Bewoners hebben vaak geen idee hoe belangrijk het binnenklimaat is voor hun welzijn. Dat ze bijvoorbeeld ’s avonds voor de TV in slaap vallen omdat het CO2 gehalte in huis te hoog is. En dat een slechte kwaliteit van de binnenlucht op termijn allergieën, astma en zelfs hart- en vaatziekten kan veroorzaken.
Durven ontwikkelaars te zeggen
dat je in hun slimme huis langer leeft?
Als je dat omdraait en mensen uitlegt dat een slimme woning bijdraagt aan een gezonder en vitaler leven, dan heb je een positief verhaal. Een gezond huis kan dan gekoppeld worden aan preventieve zorg en uiteindelijk misschien zelfs aan een lagere zorgpremie. Wellicht hebben ontwikkelaars over een paar jaar het lef om te zeggen dat je in hun slimme, gezonde huis een x aantal jaar langer leeft. Dat is de mindset waar we naartoe moeten: niet wat een duurzaam huis kost, maar wat een slim huis oplevert.
Serviceconcept als een Spotify-account
Een serviceconcept is heel geschikt om het draagvlak te vergroten. Voor consumenten is € 10.000 voor een slimme, duurzame installatie veel geld. Maar een paar tientjes per maand voor een ‘abonnement’ op een gezond huis is niet duur. Dat moet net zo fijn en gewoon worden als een Spotify-account. Misschien met eenzelfde gratis proefperiode, zodat mensen slimme technieken kunnen ervaren en niet meer zonder willen.
De mentaliteitsverandering gaat snel
Met de juiste marketing breidt het slimme en duurzame gedachtegoed zich dan vanzelf uit van woningen naar wijken, steden en hele gebieden. Want, zo was de algemene stemming aan tafel, die positieve ontwikkeling is al gaande. We hebben het niet altijd in de gaten, maar de mentaliteitsverandering gaat snel. Duurzaamheid is veranderd van een containerbegrip in iets tastbaars. Steeds meer mensen gaan bewust om met gezondheid voor mens en milieu. Daar willen ze ook best in investeren, zeker als ze er een fijne woonomgeving voor terugkrijgen.
